Notebookcheck Logo

Google wil datacenters in de ruimte tegen 2027, en hoewel dit slim lijkt, is de realiteit veel ingewikkelder

Twee satellieten docken in de ruimte aangedreven door Obruta's RPOD Kit. (Afbeeldingsbron: Kevin Stadnyk op Unsplash)
Twee satellieten docken in de ruimte aangedreven door Obruta's RPOD Kit. (Afbeeldingsbron: Kevin Stadnyk op Unsplash)
Google's Project Suncatcher heeft als doel AI-datacenters in de ruimte te bouwen. De pitch van het bedrijf is bijna onbeperkte zonne-energie. Maar experts zeggen dat koeling in een vacuüm moeilijk is, en dat het plan het ruimtepuin en de lichtvervuiling, waar wetenschappers nu al last van hebben, zou kunnen verergeren.

Blijkbaar is Google serieus van plan om een deel van zijn AI-infrastructuur van de planeet te halen. CEO Sundar Pichai heeft gezegd dat het bedrijf al in 2027 zou kunnen beginnen met het bouwen van datacenters in de ruimte, direct aangedreven door zonlicht, in het kader van een langetermijninspanning die bekend staat als Project Suncatcher.

Het bedrijf besprak Suncatcher voor het eerst in een onderzoeksblogbericht op https://blog.google/technology/research/google-project-suncatcher begin november. Het idee is om te vliegen met constellaties van satellieten op zonne-energie die zijn uitgerust met Google's TPU AI-chips en deze met elkaar te verbinden via snelle laserverbindingen of "optische verbindingen in de vrije ruimte". De eerste stap is wat bescheiden: een leermissie met Planet om begin 2027 twee prototypesatellieten te lanceren om te testen hoe de hardware zich gedraagt in een baan om de aarde en hoe goed de optische verbindingen werken.

De laatste opmerkingen van Pichai, zoals gemeld door Business Insidergaan een stap verder. Hij beschreef een plan om "kleine, kleine machinereeksen" op satellieten in een baan om de aarde te sturen, ze te testen en dan in de loop van het volgende decennium op te schalen. Hij suggereerde dat over tien jaar buitenaardse datacenters als normaal beschouwd zouden kunnen worden. Dit zou Google's manier zijn om de energie van de zon aan te boren, die volgens Pichai in de ruimte veel meer energie levert dan wij momenteel op aarde opwekken.

Als u denkt dat deze timing toevallig is, dan is dat niet zo. AI drijft de vraag naar stroom door datacenters steeds verder op, en de milieuschade wordt steeds groter. Het Milieuprogramma van de VN heeft gewaarschuwd dat de gigantische voetafdruk van AI het delven van zeldzame mineralen voor chips, zwaar watergebruik voor koeling, groeiende stapels e-afval en de broeikasgassen van dit alles omvat. Pichai beschouwt Suncatcher als een reactie op die druk en zegt dat Google wil dat het netto-effect van AI op de planeet positief is voordat de technologie op grote schaal wordt ingezet.

(Afbeeldingsbron: Google Research)
(Afbeeldingsbron: Google Research)
(Afbeeldingsbron: Space Insider)
(Afbeeldingsbron: Space Insider)

Google is niet de enige die de ruimte ziet als de volgende infrastructuurlaag. In oktober vertelde Elon Musk aan Ars Technica dat alleen al het "opschalen" van de Starlink V3 satellieten van SpaceX - die al gebruik maken van hogesnelheidslaserverbindingen - ze zou kunnen veranderen in een platform voor datacenters in de ruimte Zelfs Amazon-oprichter Jeff Bezos heeft het gehad over ruimte-datacenters op gigawatt-schaal binnen 10 tot 20 jaar, terwijl de voormalige CEO van Google, Eric Schmidt, ook bedrijven op dit gebied heeft gesteund.

Veel mensen beweren dat een baan om de aarde twee grote voordelen biedt. Zonnepanelen boven de atmosfeer kunnen bijna continu zonlicht oogsten, zonder wolken of nacht, waardoor de stroom voorspelbaarder en mogelijk goedkoper wordt als de hardware eenmaal geïnstalleerd is. En het verplaatsen van rekenkracht naar de ruimte kan de druk op land, water en elektriciteitsnetten op de grond verlichten. Google's eigen onderzoek prijst Suncatcher aan als een manier om "de impact op terrestrische bronnen te minimaliseren" terwijl de machine-learning capaciteit toch opgeschaald kan worden.

Maar het concept gaat gepaard met serieuze technische en milieukwesties die nog lang niet opgelost zijn. Koeling is een van de grootste technische hindernissen. Op aarde lozen datacenters warmte in de lucht of het water via enorme koelsystemen. In een baan om de aarde is er geen lucht om warmte af te voeren, dus ruimtevaartuigen moeten alleen op straling vertrouwen. Volgens studies over ontwerpen van datacenters in een baan om de aarde vereist het afvoeren van warmte van dichte AI-chips in een vacuüm zeer grote stralingsoppervlakken en complexe thermische lussen, die veel massa en kosten zullen toevoegen aan elke satelliet. Ruimtetuigen in zonlicht hebben ook te maken met intense verwarming en moeten temperatuurreflecterende isolatie en zorgvuldige positionering beheren, wat een ongelooflijk moeilijke uitdaging zou kunnen zijn bij het huisvesten van krachtige AI-hardware.

Straling is een andere uitdaging. Elektronica in de ruimte wordt constant gebombardeerd door deeltjes van de zon en kosmische straling. Het technische document van Google over Suncatcher beschrijft stralingstesten van zijn TPU's om te controleren hoeveel blootstelling ze kunnen verdragen voordat gegevenscorruptie een probleem wordt, maar het afschermen van gevoelige componenten betekent meestal zwaardere structuren en duurdere lanceringen.

Een Starlink V3 satelliet en zijn grootte vergeleken met de V1.5 en V2. (Afbeeldingsbron: SpaceX)
Een Starlink V3 satelliet en zijn grootte vergeleken met de V1.5 en V2. (Afbeeldingsbron: SpaceX)

Zelfs als deze bovengenoemde hindernissen uit de weg worden geruimd, is er de grotere vraag wat duizenden computersatellieten zouden doen met de toch al overvolle banen van de aarde en de helder wordende nachtelijke hemel. Astronomen waarschuwen al jaren dat grote constellaties zoals Starlink heldere sporen achterlaten op telescoopbeelden en het moeilijker maken om zwakke objecten te bestuderen. Nu steeds meer exploitanten grote sterrenbeelden plannen, hebben wetenschappelijke organisaties zoals de Internationale Astronomische Unie opgeroepen tot een beperking van de helderheid van satellieten en een betere coördinatie om de "donkere en stille" hemel te beschermen.

Orbitale congestie is geen hypothetische zorg. Volgens recente analyses bevinden zich in een baan om de aarde al tienduizenden gevolgde objecten, en satellieten - die vaak als vuurballen aan de hemel te zien zijn - komen nu meerdere keren per dag opnieuw binnen. Deskundigen zeggen dat dit op de lange termijn vragen oproept over atmosferische vervuiling en botsingsrisico's, vooral als toekomstige constellaties uit tienduizenden ruimtevaartuigen bestaan.

Vanwege alle bovengenoemde punten zal het gesprek over datacenters in de ruimte zich naar verwachting afspelen op een lastig kruispunt van klimaatambities en bezorgdheid over het milieu in de ruimte. Door computertoepassingen van de planeet weg te halen, kan het lokale waterverbruik en de uitstoot voor individuele regio's op aarde worden verminderd, maar er kan ook meer hardware worden toegevoegd aan banen waar regelgevers en wetenschappers nu al moeite mee hebben. De eerste tests van Google omvatten slechts een paar satellieten, en Pichai's eigen opmerkingen wijzen in de richting van een lange aanlooproute voordat er ook maar iets in de buurt komt van een volledig datacenter in een baan om de aarde. Wat zijn opmerkingen wel duidelijk maken, is dat de race om AI niet langer beperkt blijft tot de aarde. Daarom kunnen we er gerust van uitgaan dat het debat over de vraag of dat goed is voor de planeet (of voor de hemel erboven) nu pas verhit raakt.

(Afbeeldingsbron: Axiom Space)
(Afbeeldingsbron: Axiom Space)
Please share our article, every link counts!
Mail Logo
> Overzichten en testrapporten over laptops en mobieltjes > Nieuws > Nieuws Archief > Nieuws archieven 2025 12 > Google wil datacenters in de ruimte tegen 2027, en hoewel dit slim lijkt, is de realiteit veel ingewikkelder
Anubhav Sharma, 2025-12- 3 (Update: 2025-12- 3)